KENALI ANKYLOSAURUS

Ankylosaurus adalah perkataan Greek bererti 'cicak sepadu'. Merupakan dinosaur herbivor berperisai yang hidup di benua Utara Amerika pada zaman batu kapur. Dianggar berketinggian 10 meter dan berat tujuh tan.

Seluruh bahagian atas tubuhnya dilindungi perisai yang diselaputi duri berceracak dan dua jalur seperti pancang pelbagai saiz terbenam dalam kulit. Ekornya pula berbonggol tulang seperti kayu golf dan digunakan untuk mempertahankan diri daripada pemangsa karnivor dengan melibaskan ekor kepada musuh. Para penyelidik percaya libasan ekornya sungguh kuat sehingga boleh mematahkan kaki musuh. Perisai juga menutupi kepala bersama sepasang tanduk di bahagian tepi. Ankylosaurus boleh bernafas meskipun berada di dalam lumpur kerana hidungnya terletak di atas kepala.

Kempat - empat kaki Ankylosaurus pendek manakala bentuk badan rendah dan mendatar. Ketika diserang oleh pemangsa, Ankylosaurus akan merendahkan badan ke atas tanah untuk mempertahankan diri daripada bahaya.

FOSIL HIDUP: CEOLACANTH

Nama Ceolacanth bermaksud 'tulang belakang geronggang'. Muncul sejak 100 juta tahun dahulu sebelum adanya dinosaur. Pernah disalah anggap sebagai salah satu spesis Osteichtyes (ikan bertulang) yang telah pupus 60 juta tahun dahulu. Bagaimanapun, spesis ikan ini dapat membiasakan diri dengan kehidupan di darat dan mengevolusi kepada dua kumpulan; amfibia dan reptilia. Kemudian reptilia melalui evolusi menjadi burung dan mamalia. Mamalia pula mengevolusi kepada pelbagai spesis baru. Akhirnya wujud manusia di dunia ini. Boleh dikatakan Ceolacanth itu nenek moyang kepada semua organisma vertebrata.

Pada tahun 1938, seluru dunia gempar dengan penemuan spesis pupus Ceolacanth di muara Sungai Chalumna, pantai timur Republik Afrika Selatan. Apabila Ceolacanth kedua ditemui pada tahun1952, Dr. Smith ahli iktiologi (ahli sains mengkaji ikan) menyarankan kemungkinan besar sebahagian daripada nenek moyang Ceolacanth telah berhijarah ke tanah dan mengevolusi menjadi haiwan darat. Manakala selebihnya pulang ke laut terus mengevolusi menjadi ikan laut. Teori ini disokong bukti Ceolacanth mempunyai enam sirip. Empat daripadanya pula menyerupai kaki.

PENGELASAN DINOSAUR

Dinosaur bertelur dan badan bersisik seperti reptilia. Pada zaman dahulukala, dinosaur juga dipanggil reptilia. Hinggalah pada tahun 1841, Richard Owen, ahli anatomi Britain secara rasmi menamakan semua buku reptilia 'Saurian' yang berbeza sebagai 'dinosaur'!

'Dino' bermaksud 'teruk atau dahsyat' dan 'saur' pula reptilia. Dinosaur boleh dibahagikan kepada dua kumpulan iaitu Saurischia dan Ornithischia.

1.Saurischia
Dinosaur keluarga Saurischia mempunyai struktur tulang pinggul seperti cicak di mana arah tulang pubis dan tulang ischiumnya bertentangan. Semua haiwan karnivor dan beberapa jenis herbivor tertentu dikategorikan sebagai dinosaur keluarga Saurischia dan terbahagi kepada jenis Sauropodomorpha serta Theropoda. 

1.1.Theropoda 

Kumpulan dinosaur karnivor yang berdiri atas dua kaki belakang. Ciri-ciri lain termasuk bergigi tajam dan mempunyai kuku yang kuat. Antara dinosaur karnivor jenis Theropoda paling terkenal adalah Tyrannosaurus (T-rex). 

1.2.Sauropodomorpha 
Dinosaur herbivor berdiri atas keempat-empat kaki, berleher panjang dan berkepala kecil. Spesies dinosaur gergasi Sauropoda berasal dari turutan ini. Manakala dinosaur jenis Sauropodomorpha paling terkenal ialah Brachiosaurus.

2.Ornithischia

Kumpulan dinosaur Ornithischia melalui lebih evolusi daripada jenis Saurischia di mana tulang pubis dan ischiumnya selari. Ia adalah dinosaur herbivor. Kebanyakkannya mempunyai ciri-ciri unik sama ada untuk menonjol ataupun mempertahankan diri. Dinosaur Ornithischia terbahagi kepada empat jenis iaitu:

Ornithopod: Mulut berbentuk seperti paruh dan mempunyai lebih 2000 batang gigi. Ahli penyelidik beranggapan gigi Ornithopod digunakan untuk mengunyah selulosa tumbuhan. Dinosaur paling terkenal dari kumpulan ini ialah Iguanodon.

Stegosauria : Bentuk seperti busur. Terdapat duri tajam serta teguh di bahagian belakang. Ekor bertindak sebagai senjata apabila diperlukan. Contoh dinosaur Stegosauria ialah Stegosaurus. 

Cerapod: Kebanyakannya mempunyai satu atau tiga tanduk di atas kepala. Kadangkala perisai bertulang berbentuk bulat dan nipis di bahagian belakang leher menjadi pelindung. Contoh dinosaur yang terkenal ialah Triceratops. 

 Ankylosauria: Mempunyai kepingan tulang bulat terbenam dalam kulit serta diselaputi duri berceracak dari kepala hingga ke bahagian ekor seperti dilindungi perisai. Contoh dinosaur daripada kumpulan ini ialah Ankylosaurus.